Neredesin Mathias?

Ágota Kristóf’un Neredesin Mathias? adlı kısa ama yoğun anlatısı, yazarın daha önce okuduğum eserleri gibi, az sözcükle çok şey söyleme kudretini yeniden hatırlattı bana. Kitap kısacık olmasına rağmen, insanın içini burkan bir eksiklik ve arayış duygusu taşıyor. Kristóf’un yalın dili, her cümlenin altına gizlenmiş koca bir hayatı sezdiriyor.

Okuma deneyimim, Radva Aşur’un Granada Üçlemesi gibi geniş soluklu, tarihsel ve çok katmanlı bir metnin tam ortasında bu ince kitabı “araya sıkıştırmak” oldu. Belki de bu yüzden Kristóf’un sessizliği, Aşur’un kalabalık anlatısına karşılık farklı bir yoğunluk sundu. Bir yanda büyük bir medeniyetin çöküşüne tanıklık ederken, diğer yanda tek bir insanın kayboluşu, yokluğu ve ardında bıraktığı boşlukla yüzleştim.

Kristóf’u daha önce okumuş biri olarak, onun her kitabında aynı yalınlığın farklı bir yara açtığını hissediyorum. Neredesin Mathias? da bu çizginin bir devamı: ince, kısa, ama hafızada uzun süre yankılanan bir anlatı. Kitabı bitirdikten sonra geriye, söylenmemiş sözlerin ve bulunamamış bir insanın gölgesi kaldı.

رواية أغوتا كريستوف أين أنت يا ماتياس؟، رغم قِصَرها، تحمل كثافة شعورية تذكّرني، كما في أعمالها السابقة التي قرأتها، بقدرتها على قول الكثير بأقل عدد من الكلمات. هذا النص الصغير مشبع بإحساس الفقد والبحث، وكأن كل جملة تخفي تحتها حياة كاملة غير منطوقة

تجربتي في قراءته جاءت بينما كنت منغمسًا في ثلاثية غرناطة لرضوى عاشور، ذلك النص التاريخي المتشعب والممتد. وربما لهذا بدا صمت كريستوف بمثابة كثافة مختلفة تقابل ذلك الامتداد. فمن جهة كنت أعيش انهيار حضارة كاملة، ومن جهة أخرى أواجه ضياع إنسان واحد وفراغه الصامت

وباعتباري قرأتُ لكريستوف من قبل، أشعر أن بساطتها اللغوية تفتح في كل مرة جرحًا مختلفًا. أين أنت يا ماتياس؟ يأتي استمرارًا لهذا الخط: عمل رقيق، قصير، لكنه يبقى طويل الصدى في الذاكرة. وبعد أن أنهيته، لم يبقَ سوى صدى الكلمات غير المعلنة وظلّ الغائب الذي لم يُعثَر عليه